Szczególnie uzdolnieni uczniowie (wszechstronnie lub kierunkowo) stanowią grupę dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych, które powinny być w porę rozpoznane i uwzględniane w procesie ich kształcenia i wychowywania.
Uczniowie zdolni zwykle wyróżniają spośród innych pewnymi cechami. Mają bardzo silne potrzeby poznawcze, ich zainteresowania są często znacznie głębsze niż u ich rówieśników, co przejawia się w licznych pytaniach, jakie zadają osobom dorosłym. Nadmierne koncentrowanie się na jednej dziedzinie wiedzy, czy formie aktywności może powodować zaniedbywanie innych zajęć i obowiązków. Osoby ze szczególnymi uzdolnieniami wykazują znaczną niezależność w swoich opiniach i działaniach. Mogą być nadmiernie krytyczne wobec otoczenia, rówieśników, nauczycieli, przez co łatwo mogą utracić ich sympatię. Nierzadko przejawiany krytycyzm wobec własnej osoby wiąże się z ambicjami osoby uzdolnionej, potrzebą sukcesów i osiągnięć, które także są oczekiwane przez najbliższe środowisko ucznia zdolnego. Niemożność sprostania im może powodować frustrację, obniżenie samooceny, zachwianie wiary we własne możliwości. W efekcie wysoki poziom możliwości intelektualnych może prowadzić do zakłóceń w emocjonalnym i społecznym funkcjonowaniu – stąd potrzeba roztoczenia opieki nad uczniem wybitnie zdolnym.
Pomoc psychologiczno-pedagogiczna poradni wobec uczniów zdolnych i wybitnie uzdolnionych polega na:
- rozpoznawaniu możliwości oraz indywidualnych potrzeb ucznia,
- diagnozowaniu osobowości i jej wpływu na osiągnięcia,
- formułowaniu zaleceń do pracy z uczniem, których realizacja ma prowadzić do wspomagania wszechstronnego rozwoju, rozwijania i nabywania nowych umiejętności oraz pogłębiania zainteresowań,
- pomocy uczniom w dokonywaniu wyboru kierunku dalszego kształcenia,
- udzielaniu wskazówek nauczycielom do pracy z uczniem zdolnym,
- udzielaniu porad rodzicom ucznia o metodach wychowawczych wspierających rozwój ich dziecka,
- prowadzeniu zajęć dla młodzieży wspomagających rozwój umiejętności interpersonalnych, twórczego myślenia i rozwiązywania problemów oraz na nauce technik relaksacyjnych.
Poradnia na wniosek rodziców dziecka szczególnie zdolnego wydaje opinie w sprawach wcześniejszego przyjęcia dziecka do szkoły podstawowej, a także zezwolenia na indywidualny program lub tok nauki.